ျငိမ္းခ်မ္းေရး တည္ေဆာက္မႈဆိုင္ရာ နည္းဗ်ဴဟာ (Strategic Peace building)

ျငိမ္းခ်မ္းေရး တည္ေဆာက္မႈဆိုင္ရာ နည္းဗ်ဴဟာ (Strategic Peace building)
Lisa Schirch,
Conflict  Analysis and Resolution ( Ph.D )
George Mason University

ျငိမ္းခ်မ္းေရးတည္ေဆာက္မႈဆိုင္ရာ နည္းဗ်ဴဟာကို အနက္အဓိပၸါယ္ဖြင္႔ျခင္း
( Defining Strategic Peace building )
ျငိမ္းခ်မ္းေရးတည္ေဆာက္ျခင္းသည္ ……

• လြယ္ကူေသာအရာမဟုတ္သကဲ႔သို႔ စိတ္ကူးယဥ္ၿပီး ျဖစ္ေအာင္လုပ္ေသာအရာတခုလည္း မဟုတ္ပါ ။
• ပဋိပကၡကိုအသြင္ေျပာင္းလဲျခင္းမ်ိဳးႏွင္႔လည္း မတူပါ ။
• ကမၻာစစ္ႀကီးအျပီးေနာက္ပိုင္း လူ႔အဖြဲ႔အစည္းတခုအတြက္သာ မဟုတ္ပါ ။
• အေနာက္တိုင္းအေတြးအေခၚ စိတ္ကူးယံုၾကည္ခ်က္မ်ားအေပၚ အဓိကထားအေျခခံျခင္း မဟုတ္ပါ ။
• ပဋိပကၡကိုမေရွာင္ရံုသာမက မတရားမႈမ်ားႏွင္႔ အၾကမ္းဖက္မႈအသြင္ေဆာင္ၿပီး စုစည္းျဖစ္ေပၚလာေသာ ပဋိပကၡကိုလည္း မသိက်ိဳးကၽြံမျပဳပါ ။
• ၿငိမ္းခ်မ္းေရးတည္ေဆာက္ျခင္းႏွင္႔ဆိုင္ေသာနည္းဗ်ဴဟာသည္ ဆက္သြယ္ေပးေသာ နယ္ပယ္တခုျဖစ္သည္။

ၿငိမ္းခ်မ္းေရးတည္ေဆာက္ျခင္းအတြက္ တန္ဖိုးထားမႈမ်ား ( Values for Peacebuilding )

1. လူသားတို႔၏လိုအပ္ခ်က္မ်ားႏွင္႔ လူ႔အခြင္႔အေရး ( Human Needs and Human Rights )
2. ရုပ္ပိုင္းဆိုင္ရာလိုအပ္ခ်က္မ်ားႏွင္႔ ရပိုင္ခြင္႔မ်ား ( Material Needs and Rights )
3. လူမႈေရးလိုအပ္ခ်က္မ်ားႏွင္႔ ရပိုင္ခြင္႔မ်ား ( Social Needs and Rights )
4. ယဥ္ေက်းမႈဆိုင္ရာလိုအပ္ခ်က္မ်ားႏွင္႔ ရပိုင္ခြင္႔မ်ား ( Cultural Needs and Rights )
5. အျပန္အလွန္မွီခိုျခင္း ( Interdependence )
6. ေပါင္းဖက္ေဆာင္ရြက္ျခင္း ( Partnership )
7. အၾကမ္းဖက္မႈကို ကန္႔သတ္ျခင္း ( Limiting Violence )
8. ျပည္သူ႔လံုၿခံဳေရး (Human Security )

ၿငိမ္းခ်မ္းေရးတည္ေဆာက္ျခင္းအတြက္ သက္ဆိုင္သည္႔ ကၽြမ္းက်င္မႈမ်ား ( Relational Skills for Peacebuilding )

•  မိမိကိုယ္ကို ေလးနက္စြာရႈျမင္သံုးသပ္ျခင္းစြမ္းရည္ ( Self – reflection skill )
• တက္ၾကြေသာနားေထာင္နာယူသည္႔ စြမ္းရည္ ( Active Listening skill )
•  နည္းပရိယာယ္ၾကြယ္ဝစြာ ေျပာဆိုဆက္ဆံတတ္မႈမ်ားႏွင္႔  ဂရုျပဳေလးစားေအာင္ ေျပာဆိုတတ္မႈစြမ္းရည္ ( Diplomatic and assertive speaking skills )
•  နားလည္သေဘာေပါက္ေသာ စံုစမ္းေမးျမန္းျခင္းစြမ္းရည္ ( Appreciative inquiry skills )
• ျပႆနာကိုေျဖရွင္းရာတြင္ ထိုးထြင္းဖန္တီးေျဖရွင္းေပးႏိုင္ေသာစြမ္းရည္ ( Creative problem solving skills)
• ေဆြးေႏြးမႈစြမ္းရည္ ( Dialogue skills )
• ေစ႔စပ္ေဆြးေႏြးျခင္းစြမ္းရည္( Negotiation skills )
• ၾကားဝင္ေစ႔စပ္ေပးသည္႔စြမ္းရည္ ( Mediation skills )

ၿငိမ္းခ်မ္းေရးတည္ေဆာက္ျခင္းအတြက္ ခြဲျခမ္းစိတ္ျဖာေလ႔လာျခင္း ( Analysis for Peacebuilding )

• ေဒသအေျခအေနႏွင္႔ဆက္စပ္ေသာ အေနအထားကိုနားလည္သေဘာေပါက္ထားျခင္း ( Understanding the local context )
• အၾကမ္းဖက္မႈကိုက်င္႔သံုးသည္႔လူမ်ားတြင္ အၿမဲပင္ အေၾကာင္းျပခ်က္ ေကာင္းေကာင္းရွ္ိေနတတ္သည္။ ( People who use violence always fine a way to justify it. )
• အၾကမ္းဖက္မႈအသြင္ပံုစံအားလံုးသည္ ဆက္ႏြယ္ေနသည္။ ( All forms of violence are related )
• ၿငိမ္းခ်မ္းေရးတည္ေဆာက္ျခင္းျဖစ္စဥ္အေပၚ ၿခံဳငံုသံုးသပ္ခ်က္ ( An overview of Peacebuilding Process )
• ပဋိပကၡကို အၾကမ္းမဖက္ေသာနည္းျဖင္႔ ယွဥ္ၿပိဳင္ျခင္း( Waging Conflict Non – violently )
• တိုက္ရိုက္အၾကမ္းဖက္ျခင္းကို ေလ်ာ႔နည္းေစျခင္း ( Reducing direct violence )
• ဆက္သြယ္ဆက္ဆံမႈကို ေျပာင္းလဲျခင္း ( Transforming relationship )
• လုပ္ငန္းစြမ္းရည္ကိုတည္ေဆာက္ျခင္း ( Building Capacity )

Interfaith Peace Building မွ ဆရာတစ္ေယာက္ပုိ႔ေပးသည့္ ေမးလ္မွ ျပန္ကူးယူပါသည္။
August 13, 2011 - 8:19pm